Τι είναι το μελάνωμα;

Το μελάνωμα είναι μια μορφή καρκίνου του δέρματος που αναπτύσσεται από τα μελανοκύτταρα, τα κύτταρα που παράγουν τη μελανίνη, τη χρωστική που δίνει χρώμα στο δέρμα. Είναι η πιο σοβαρή μορφή καρκίνου του δέρματος, καθώς μπορεί να εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος (μεταστάσεις) αν δεν διαγνωστεί και αντιμετωπιστεί έγκαιρα.

1. Αιτίες και Παράγοντες Κινδύνου:

   – Έκθεση σε UV ακτινοβολία: Η παρατεταμένη και έντονη έκθεση στον ήλιο ή σε συσκευές μαυρίσματος (solarium) αυξάνει τον κίνδυνο μελανώματος.

   – Ανοιχτόχρωμο δέρμα: Τα άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα, μπλε ή πράσινα μάτια και ξανθά ή κόκκινα μαλλιά έχουν αυξημένο κίνδυνο.

   – Οικογενειακό ιστορικό: Άτομα με οικογενειακό ιστορικό μελανώματος διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο.

   – Προσωπικό ιστορικό: Όσοι έχουν ήδη διαγνωστεί με μελάνωμα ή έχουν πολλαπλούς σπίλους (ελιές) είναι πιο ευάλωτοι.

   – Ασθενές ανοσοποιητικό σύστημα: Άτομα με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα έχουν αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης μελανώματος.

2. Συμπτώματα:

   Το μελάνωμα εμφανίζεται συχνότερα ως μια αλλαγή στο μέγεθος, το σχήμα ή το χρώμα μιας υπάρχουσας ελιάς ή ως νέα, ασυνήθιστη κηλίδα στο δέρμα.

3. Διάγνωση:

   – Δερματολογική εξέταση: Ο δερματολόγος εξετάζει τις ύποπτες κηλίδες στο δέρμα με δερματοσκόπιο.

   – Βιοψία: Εάν υπάρχει υποψία μελανώματος, αφαιρείται η ύποπτη ελιά ή κηλίδα και αποστέλλεται για βιοψία.

   – Εξετάσεις για μεταστάσεις: Σε προχωρημένα στάδια μπορεί να χρειαστούν επιπλέον εξετάσεις (απεικονιστικές και αιματολογικές).

4. Θεραπεία:

   – Χειρουργική αφαίρεση: Το μελάνωμα αφαιρείται μαζί με μέρος του υγιούς δέρματος γύρω από αυτό.

   – Ανοσοθεραπεία: Φάρμακα που βοηθούν το ανοσοποιητικό σύστημα να καταπολεμήσει τα καρκινικά κύτταρα.

   – Στοχευμένη θεραπεία: Φάρμακα που στοχεύουν συγκεκριμένες γονιδιακές μεταλλάξεις στα καρκινικά κύτταρα.

   – Ακτινοθεραπεία: Χρησιμοποιείται σε προχωρημένα στάδια ή μετά από χειρουργική επέμβαση.

   – Χημειοθεραπεία: Σε προχωρημένα στάδια, αν και χρησιμοποιείται λιγότερο συχνά.

5. Πρόληψη:

   – Αποφυγή παρατεταμένης έκθεσης στον ήλιο και χρήση αντηλιακού με υψηλό δείκτη προστασίας.

   – Χρήση προστατευτικών ρούχων, καπέλων και γυαλιών ηλίου.

   – Τακτικός έλεγχος για νέες ή μεταβαλλόμενες ελιές.

   – Αποφυγή των συσκευών μαυρίσματος (solarium).

Το μελάνωμα, αν εντοπιστεί σε πρώιμο στάδιο, μπορεί να θεραπευτεί με επιτυχία. Ωστόσο, αν προχωρήσει, γίνεται πιο επικίνδυνο, καθώς μπορεί να εξαπλωθεί σε άλλα όργανα.